Облыс 1973 жылы құрылған және Қазақстан Республикасының оңтүстік-батыс бөлігінде орналасқан, солтүстік-шығыста Атырау және Ақтөбе облыстарымен, батыста — теңіз бойынша Ресей Федерациясымен, Әзірбайжан және Иранмен, оңтүстікте — Түркмениямен және шығысында — Өзбекстанмен шектеседі.
Маңғыстау облысы аумағындағы Каспий теңізінің жағалау аймағының ұзындығы 874 км құрайды.
Облыс аумағы – 165,6 мың шаршы метр. км құрайды (Қазақстанның жалпы ауданының 6,1%, 14 облыстың ішінде 7 орын). 01.10.2017 жылғы жағдай бойынша облыс халқы 655 192 адамды құрайды.
Облыс аумағының рельефі әртүрлі. Солтүстік жартысын Желтау (221 м), Мыңсуалмас (148м) тауларымен және құмды массивтермен (Қарақұм, Сам және басқалар), кең сортаңдармен (Оликолтық, Қайдақ, Қарадөл, Қаракешу және басқалар) және Бозашы түбегімен орналасқан Каспий маңы ойпаты алып жатыр. Орталық бөлігін Маңғыстау (Ақтау 556 м, Қаратау, 562 м) таулары орналасқан Маңғыстау түбегі және ТМД-дағы ең терең Қарақия ойпаты (132 м) орналасқан. Оңтүстік-батысында Кендірлі-Қаясан, оңтүстігінде-Қарынжарық ойпаты орналасқан. Облыстың шығысы Үстірт үстірті орналасқан.
Жер қойнауы мұнай, газ, фосфорит, көмір, марганец, әртүрлі тұздар, ұлутасығыш қорына бай.
Климаты континентальды, өте құрғақ. Қаңтар айының орташа температурасы-14, – 19оС, шілде +26, + 40оС. Жылдық жауын-шашын мөлшері 100-150 мм.
Маңғыстау облысының әкімшілік-аумақтық бөлінісі 3 қала (Ақтау қаласы, облыстық маңызы бар Жаңаөзен моноқаласы, аудандық маңызы бар Форт-Шевченко шағын қаласы), 5 аудан, 46 ауылдық округ, 61 ауылдық елді мекен болып табылады.
2018 жылғы экономикалық қызмет түрлері бойынша жалпы өңірлік өнім құрылымы
Негізгі әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштер
Экономика салаларының өсу қарқыны (нақты көлем индексі, %)
(2020 жылғы қаңтар-ақпан 2019 жылғы қаңтар-ақпанға, %)
(2020 жылғы қаңтар-ақпан 2019 жылғы қаңтар-ақпанға, %)
(2020 жылғы қаңтар-ақпан 2019 жылғы қаңтар-ақпанға, %)
(2020 жылғы қаңтар-ақпан 2019 жылғы қаңтар-ақпанға, %)
(2020 жылғы қаңтар-ақпан 2019 жылғы қаңтар-ақпанға, %)
(2020 жылғы қаңтар-ақпан 2019 жылғы қаңтар-ақпанға, %)
Облыс орталығы-Каспий теңізіндегі порт болып табылатын және 1963 жылы құрылған Ақтау қаласы. 01.07.2017 жылы қалада 271 292 адам тұрады. Ақтау қаласынан Астана қаласына дейінгі қашықтық-2413 км.
Маңғыстау облысы Елдің аумақтық-кеңістіктік дамуының болжамды схемасына сәйкес Батыс макроөңірге кіреді және мал шаруашылығы мен мұнай-газ өнеркәсібінде маманданады.
Облыс Каспий өңірінің мультинационалдық жүйесіне шығатын Қазақстан Республикасының шекара маңындағы облысы ретінде халықаралық маңызы бар қуатты транзиттік, көліктік-логистикалық және инфрақұрылымдық-сервистік әлеуетіне ие. Облыс аумағы арқылы Шығыс Еуропаны Орталық Азиямен және Солтүстік Еуропаны Парсы шығанағы елдерімен қосатын ТРАСЕКА және “Солтүстік-Оңтүстік” екі халықаралық көлік дәлізі өтеді.
Облыстың Каспий теңізінің жағасында тиімді географиялық орналасуы негізгі туристік ағындарды генерациялайтын елдерге жақындығын қамтамасыз етеді. Көлік логистикасы мен туризм Облыстың маңызды бәсекелестік артықшылықтарымен анықталған, оларды дамыту экономиканы әртараптандыруға және жаңа жұмыс орындарын құруға ықпал ететін болады.
Негізгі өсу орталығы болып Ақтөбе, Орал және Атырау қалаларымен бірге Батыс макроөңірін орналастырудың бірыңғай жүйесінің тірек кеңістіктік қаңқасын қалыптастыратын облыс орталығы — Ақтау қаласы анықталды.
Жаңаөзен моноқаласының экономикасын перспективалы экономикалық мамандандырудың негізгі бағыты Мұнай мен газ өндіру болып қалады. Мұнай мен Газды өңдеу дамиды.
Форт-Шевченко шағын қаласының табысты дамуы келешекте балық өнеркәсібінің дамуымен, Кемелерді салу және оларға қызмет көрсетумен байланысты болады.
Облыс әлемнің 101 елімен экспорттық-импорттық операцияларды, оның ішінде 41 елмен экспорттық операцияларды, 99 елмен импорттық операцияларды жүзеге асырады. Облыстың сыртқы сауда айналымы 2012 жылы 8 571,5 млн. АҚШ долларынан 2014 жылы 9673,7 млн.
Маңғыстау облысы өнеркәсіптік өндіріс үлесі бойынша (13,2%) елде 2-ші орынды алады, ол негізінен тау — кен өнеркәсібі (ұлттық көлемдегі үлесі-23%). Бұл салада ірі және орта кәсіпорындар саны көп.
Өңдеу өнеркәсібі металлургия және дайын металл бұйымдарын өндіру, машина жасау және химия өнеркәсібінен тұрады.
Маңғыстау өңірін дамытудың 2016-2020 жылдарға арналған бағдарламасы.
